L’UCCISIONE DEL MAIALE
I ricordi da bambino di Giovanni Santarcangelo
…..Dimenticare il passato significa estirpare le radici dal mondo da cui discendiamo…
ROTONDELLA 2024 09 12
Primo giorno L’uccisione
Iavizams, òi ema’ccir’ u’ porch’.
Appc’cam’ u foch, Pigghiam a cavrar’grann, igghieml’ r’ iacq e metteml’ sup
u foch’ a budd’. Addà su i linn'.
Tre iommn’ venin ch’ mij nda’ rudd’ a pigghià u’ porch’, tu piggh’ a
zucaredd’, p’ ci attacà u’ muss; iè port a zuc pù ‘mbasturà.
Attacaml’ i per’ e ru muss’ e purtaml’ vucin’ u scann’.
Gnanaml' sup u scann'.
Accirl’ tu ca saps’; u curtddon è bbucin’ a finestr’. Attend a no tuccà u’
core.
E’ mort’.
Mettml nda mattr, putem caccià ih zuch’. D’acqua vuddr, u’ putem p’nnà.
Un’ pigghir’ d’acqua cu’ copp grann' e ra iettr’ n’ picc’ a vot’ sup’ a
part chèma pinnà’.
Em’ pnnàt……è bbunut pulit, u’ putem appenn’.
Tagghi’ vucin i per’ e fa iess’ i nerv’; mitt’ u mancon’ e appnneml’ nda’
casa a lu trav’ gross.
Tagghià a cap’.
Rammil a mii ca ci mitt’ u’ limon nda vucc’ e ra’ mitt a la finestr’.
Iapprill tu ca saps’ com’ si fa’.
Femmn, purtat u’ s’canatur pic’mitt’ i stindin…. Tutt i stindin su sup u
s'canatur, ih femmn’ mo’ pon’ fatga’…….Faiet i stindin……attend attend.
..............................
Il primo giorno è finito…….un grande pranzo allieterà la giornata!!!!
Secondo giorno “La preparazione della carne per gli insaccati”
E’ fatt’ iurn’ iavizams’ ma vir’ iei’ a scivintrà u’ porc’. E a sistmà a
carn’.
E’ fatt’ fridd’ stanott’, u’ porc agg’ già sincat’, mo’ u taggh’ e ru’
mitt’ nda’ mattr’.
I prisutt’ i lass’ star’, po' i sistem’. St’ dui pezz’ magr’ servin’ pu’
capaccol’ . Egg' fatt' u vucclar' e ru 'lard. I spadd’ nonn’ i tenem’ ci facem’
a carn. Teng’ 4 o 5 filett’ p’ rialà’.
Egg’ finit’.
A carna magr’, p’ ci fà a saprussat’, agg’ mis’ ndu’ vacilott grann, a
carna ne’ magr e ne’ grass, p’ ci fà u savizziz bbon’ agg’ mis’ nda’ dui
vacilott’ zinn, a carn cu’ grass , p’ ci fà u savizziz grass, agg mis’ nda’
quirat vacilott , pulmon, core, carn’ cu sang’ e quirat’ robb’ r’ scart’, iè
nda’ copp’, p’ ci fa a nugghia’.
Femmn’ putes’ fati’à.
S’ c’è na’ femmn’ ch’ cos’ sui, nonn‘ ha faiet’ tuccà a carn’, è meggh' ca
si ni var', se no’ guastam u porc’.
I femmn’ sirut’ atturn a buffet’ tagghian cu’ curdett a carn’ minuta
minuta. Oi Ddii mei’….. stan’ semp a parlà.
A carn’ è tagghiata, è fatt nott’, mo’ amà cunzà.
Supu a finestr c’er u sal, ndazn’, u’ pip’, a pruvl ru’ pupon e a pruvl rù
cancaricch'.
Haddà cunsa’ quir’ ca’ sape' fà …….…..po’ ma vir’ iè ra’ ammasà.
Partit’ p’ partit’ agg’ mis’ nda’ lavandin’, agg' ammassata. Agg’ mis’ simmt’ nd’i vacilott.
Mo u putem’ sistemà nda’ mattr’, ca’ tuvaggh rasupr’.
Crai u iegnem’.
U grass’ chem’ scartat’ agg’ mis’ ndà cavrarott’, sup’ u foc. Putem’ fa’ a
nzugn.
A nzugn’ è pront’, a mittem’ ndu’ vas’ e nd’ buccacc.
Ih’ prussutt , u' capaccol’, u vucclar e ru lard, agg’ già priparat’ e agg’
mis’ nda’ mattr’ cu’ sal’.
E’ nott…iams a culcà.
Fine della seconda giornata………molta faticosa…. soprattutto per la padrona
della casa che ha gestito e coordinato il tutto………
Terzo giorno “L’insaccamento”
P’ggh’ a carn’ ru’ savizziz bbon. I stindin’ agg’ lavat’ tant vot’ cegg’
mis’ pur u’ lmon’.
U mutedd’ ier’ a qua’, tu igniss e ie’ i sistem’. Facem’ i catnedd’. Mitteml nd’ sport.
Igniem’ u savizziz grass, a nuggh’ e ra’ saprussat. Mitteml simmt nd’ sport.
U savizzizz e ra nuggh'
uppenem cramatin.
Hi ndinn’ agg’ già preparat’ ndu’ magazzin’, addà sta frisch’ e rparat.
A saprussat a mittem p’ nderr sup anna'tuvagg’, ra supr, ci mittem u
scanatur’, chi pis'. Bastn' si petr'.
Crai a giram’ e craiasser’ appnem'.
Fra na ventin r' iurn u savizziz è pront.
A saprussat è da stà nat picch.
Nuggh e savizzi grass sam mangià prim……..a saprussat e ru savizzizz bbon u
stpam, part nda d'oggh' e part nda zungn.
U capaccoll u putem' già appenn. Ropp appnem u lard e ru vucclar' e fra na
m'sat' appnem i prisutt.
L’uccisione del maiale è stato per secoli un rito. Una festa alla quale
partecipava tutta la famiglia, parenti, compari, vicini di casa.
Del maiale non si buttava nulla.......
Il ricordo dell'uccisione del maiale nella mia mente è
sempre limpido. Se socchiudo gli occhi vedo ancora quelle scene crude, sento
ancora lo strillare della vittima.